Nieuwe gebouwen

In 1989 wordt architect Jo Coenen gevraagd een masterplan te maken voor het KNSM-eiland. Tijdens de herontwikkeling is een deel van de havengebouwen gesloopt; de niet gesloopte gebouwen kregen een andere bestemming. Er ontstond een mengeling van oud- en nieuwbouw.

Naast het Douanegebouw ligt Sky Dome van architect Wiel Arets op een verhoging. Het werd in 1996 opgeleverd.

Daarna komen Diogenes, Archimedes, Pericles en Socrates van de architecten Paul en Frank Wintermans. De gebouwen zijn genoemd naar vroegere schepen van de KNSM. Samen vormen ze een trein met een locomotief ervoor. Het rood bakstenen gebouw aan de kop – Socrates – is de locomotief. Anderen zien het geheel als een schip met een stuurhut.

Op de kop van het eiland staat Emerald Empire van architect Jo Coenen rond de Venetiëhof, ook wel de toren van Babel genoemd. Dit is opgeleverd in 1995. Rond dit gebouw liggen de Parels. Oorspronkelijk zouden dit enkele villa’s worden. Deze bleken onverkoopbaar in die tijd. Vervolgens ontwierp Jo Coenen blokjes van vier woningen: twee boven met balkon en twee beneden met terras aan het water. Daaromheen zou een wandelpromenade komen, maar dat is nooit doorgegaan. Het geheel werd in 1998 opgeleverd door Eurowoningen.

Dan komt gebouw Barcelona, genoemd naar een van de plaatsen waar de KNSM op voer. Architect is Bruno Albert uit Luik. Op het ronde Barcelonaplein zouden aanvankelijk winkeltjes komen. Dat ging niet door vanwege mogelijke geluidsoverlast. Op het plein moesten zelfs bouwkundige trucs toegepast worden om geluidshinder te voorkomen. Het hek aan de Levantkade is een ontwerp van de Belgische kunstenaar Narcisse Tordoir.

Het gebouw Piraeus is van de Duitse architecten Hans Kollhoff en Christian Rapp, opgeleverd in 1994. Omringd door de armen van Piraeus ligt aan de Levantkade het voormalig administratie en aanmonstergebouw van de KNSM. Dit werdin 1980 gekraakt. Na een lange discussie met de gemeente over slopen of behouden, won het laatste. Het werd opgenomen in de plannen voor Piraeus.

Aan de Levantkade in gebouw Piraeus zit eetcafé Kanis en Meiland, ontmoetingsplek voor eilandbewoners. Om de sfeer te proeven volgt hier een citaat van Geert Mak uit 2001 in De Eilanden (p. 19):

Afsluitend staat het rode bakstenen gebouw Hoogwerf aan het Azartplein. Dit vormt samen met gebouw Hoogkade er tegenover de “poort” tot het eiland. Het was de bedoeling dat er inderdaad een poort zou komen, maar dit is door gevreesde geluidsoverlast van verkeer en tram niet doorgegaan.

“Je voelt dat in café Kanis en Meiland op de Levantkade, op een winterse zondagmiddag. Het ruikt er naar koffie en bruinebonensoep, er worden kranten gelezen, er wordt gepraat en gelachen en de hele buurt is er: de tweeverdieners uit Piraeus, de managers van de Sfinx, de bootbewoners van de Levant, de kinderen van de Ertskade, de kunstenaars uit Edelweiss, het loopt allemaal door elkaar heen.”